Artykuły

Jak zarządzać, by uniknąć wypalenia zawodowego pracowników?

27.11.2012 Autor: Karol Wolski, Małgorzata Szymańska
W artykule zawarto podstawowe informacje dotyczące syndromu wypalenia zawodowego, czyli drastycznego spadku motywacji do pracy będącego wynikiem psychicznego i fizycznego wyczerpania obowiązkami zawodowymi. Podano definicję syndromu oraz przedstawiono trójwymiarową teorię wypalenia zawodowego. Zgodnie z tą koncepcją podstawowymi objawami wypalenia wśród pracowników jest wyczerpanie emocjonalne, depersonalizacja i obniżone poczucie własnych dokonań. W tekście opisano zachowania pracowników, które mogą świadczyć o postępowaniu procesu wypalenia. Zachowania te mogą być sygnałem dla diagnozujących swój zespół menedżerów. W artykule znajdują się też informacje dotyczące przyczyn wypalenia oraz sposobów zapobiegania temu zjawisku. Zwrócono uwagę na potrzebę odpowiedniego kierowania i nadzoru, a także na rozwiązania proceduralne i organizacyjne w prewencji wypalenia zawodowego.
W ubiegłym wieku syndrom wypalenia zawodowego odnoszono do tych branż, w których praca wiązała się z niesieniem pomocy innym ludziom. Stąd przez lata badania dotyczące wypalenia przeprowadzano na pielęgniarkach, nauczycielach, psychologach, pracownikach socjalnych, prawnikach, policjantach i duchownych. Silne zaangażowanie w sprawy klientów, konieczność nawiązywania bliskich relacji i ponoszenia odpowiedzialności za losy innych rzeczywiście stwarza wyższe zagrożenie syndromem wypalenia zawodowego. Jednak w ostatnich latach zauważono, że problem ten dotyka również pracowników sektora usług, działów sprzedaży, reklamy i pracowników małych, prywatnych firm. Ponieważ syndrom wypalenia zawodowego to realne koszty dla przedsiębiorstwa, wczesne wykrycie jego objawów i zapobieganie rozwojowi tego procesu jest ważnym elementem szkolenia kadry menedżerskiej.

Syndrom wypalenia zawodowego – definicja


Wypalenie zawodowe to stan psychicznego i fizycznego wyczerpania. Powoduje on, że osoba, dla której praca była dotychczas ważnym elementem życia, traci zainteresowanie obowiązkami zawodowymi. Wypalenie zawodowe powoduje dramatyczny spadek motywacji i aktywności, obniżenie nastroju i satysfakcji. Osoby dotknięte tym syndromem przestają angażować się w pracę, stają się zdystansowane i nieobecne.


Bibliografia
Anam R., Wypalenie zawodowe częstsze u menadżerów [online]. Dostępny w internecie: http://www.egospodarka.pl/47987,Wypalenie-zawodowe-czestsze-u-menedzerow,1,39,1.html.
Brauchli R., Bauer G. F., Hämmig O., Relationship Between Time-Based Work-Life Conflict and Burnout A Cross-Sectional Study Among Employees in Four Large Swiss Enterprises, „Swiss Journal of Psychology” 2011, nr 3, s. 165-174.
Brouwers A., Tomic W., Boluijt H., Job demands, job control, social support and self-efficacy beliefs as
determinants of burnout among physical education teachers, „Europe’s Journal of Psychology” 2011, nr 1, s. 17-39.
Hsieh Y. H., Wang M. L., The Moderating Role of Personality in HRM – from the Influence of Job Stress on Job Burnout Perspective, „International Management Review” 2012, nr 2, s. 7-18.
Iwanciw E., Twardowska A., Sprawdź, czy jesteś wypalony [online]. Dostępny w internecie: http://gazetapraca.pl/gazetapraca/1,90442,7361552,sprawdz__czy_jestes_wypalony.html.
Moliner C., Martinez-Tur V., Peiró J. M., Ramos J., Cropanzano R., Relationships Between Organizational Justice and Burnout at the Work-Unit Level, „International Journal of Stress Management” 2005, nr 2, s. 99-116.
Salahian A., Oreizi H. R., Abedi M. R., Soltani I., Co-Workers/Supervisor Support and Bournout, „Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business” 2012, nr 1, s. 141-148.
Shepherd C. D., Tashchian A., Ridnour R. E., An Investigation of Job Bournout Syndrome in Personal Selling, „Journal of Personal Selling & Sales Management” 2011, nr 4, s. 397-409.
Stanley T. L., Bournout: a manager’s worst nightmare, „Supervision” 2004, nr 5, s. 11-13.
Thomas C. H., Lankau M. J., Preventing Bournout: the effects of LMX and Mentoring on Socialization. Role Stress and Bournout, „Human Resource Management” 2009, nr 3, s. 417-432.
Wolski A., Co czwarty Polak jest wypalony zawodowo [online]. Dostępny w internecie: http://www.polskieradio.pl/7/179/Artykul/328110,Co-czwarty-Polak-jest-wypalony-zawodowo.
Wrabec P., Wypalenie zawodowe, czyli co? Zanim zostaną zgliszcza [online]. Dostępny w internecie: http://www.polityka.pl/psychologia/poradnikpsychologiczny/220743,1,wypalenie-zawodowe-czyli-co.read.
Wypalenie zawodowe [online]. Dostępny w internecie: http://www.wup.lodz.pl/files/ciz/ciz_por_wypalenie.pdf.

Karol Wolski
Małgorzata Szymańska

Udostępnij